BAYANGKANLAH jika pelajar sekolah dapat ‘soalan bocor’ sebelum peperiksaan bermula dan lebih unik, ia memang sengaja dibocorkan kononnya untuk memudahkan orang ditanya dapat menjawab dengan mudah.
Inilah yang berlaku dalam program perdebatan ‘epik’ antara Pengerusi DAP Selangor, Tony Pua dengan Presiden dan juga Pengarah Eksekutif Kumpulan 1Malaysia Development Berhad (1MDB), Arul Kanda Kandasamy
Dalam kenyataannya menerusi ruangan MP Speaks yang disiarkan portal propembangkang, Malaysiakini, ahli Parlimen Petaling Jaya Utara itu telah ‘membocorkan’ senarai 10 soalan untuk dijawab pemimpin 1MDB itu.
Tony dilaporkan memberi alasan kononnya ‘langkah aneh’ beliau sengaja memberi kesemua 10 soalan tersebut dengan lebih awal agar Arul Kanda boleh menyediakan segala jawapan yang lengkap beserta dokumen sokongan.
Jelas Ahli Jawatankuasa Kira-Kira Wang Negara (PAC) itu, semua pertanyaan berkenaan yang turut didedahkan kepada umum pada Selasa adalah berkaitan dengan isu kewangan dan konon bukan soalan berbaur politik.
Beliau turut menegaskan bahawa tiada maklumat daripada jawatankuasa itu yang digunakan dalam menyediakan 10 soalan tersebut konon bagi mengelakkan program debat itu menjejaskan proses siasatan PAC ke atas 1MDB.
Ahli Parlimen Kulai, Teo Nie Ching dan Ahli Parlimen Serdang, Ong Kian Ming akan mewakilinya berunding dengan wakil 1MDB bagi menentukan format program sama ada ia perbincangan, bual bicara atau perdebatan.
Pada Sabtu lalu, Tony Pua ketika mengulas kesediaan Arul Kanda berdebat di televisyen dilaporkan mendakwa ia bukan debat tetapi hanya bual bicara dengan beliau sahaja boleh ‘bertanyakan’ soalan kepada tokoh 1MDB itu.
Alasan ‘bodoh’ Tony Pua itu menerima pelbagai reaksi daripada masyarakat dan ramai mempersoalkan apa yang istimewanya beliau berbanding ahli-ahli PAC lain memandangkan siasatan terhadap 1MDB pun masih berjalan.
Malah bekas menteri yang bertanggungjawah terhadap urusan Parlimen, Datuk Seri Nazri Aziz turut meminta Tony Pua letak jawatan sebagai ahli PAC kerana ia nyata ada ‘konflik kepentingan’ jika debat tetap diteruskan.
Berikut adalah ‘10 soalan’ yang dicadangkan Tony Pua:
1. Mengapakah Bank Negara menarik balik kelulusan untuk 1MDB memindahkan lebih daripada AS$1.8 bilion di luar negara? Adakah kerana kebanyakan dana telah dipindahkan ke akaun yang tidak berkaitan dengan projek usaha sama 1MDB dengan PetroSaudi International Limited seperti yang dinyatakan dalam minit mesyuarat Lembaga yang dibocorkan yang telah diakui Arul? Berapa banyak yang telah dipindahkan ke akaun yang tidak berkaitan ini? Adakah akaun yang tidak berkaitan ini dimiliki oleh Good Star Limited dan yang memiliki atau mengawal Good Star Limited?
2. Adakah benar bahawa 1MDB telah melabur AS$1 bilion yang pertama untuk memperoleh 40% daripada 1MDB-Petrosaudi manakala PetroSaudi hanya perlu melabur haknya kepada rizab minyak tertentu di Laut Caspian dan di Argentina bagi pegangan 60%? Di samping itu, adakah hak untuk minyak Laut Kaspia ditamatkan oleh PetroSaudi dalam tempoh 2 bulan selepas majlis menandatangani perjanjian usaha sama itu, yang bermakna bahawa PetroSaudi memperoleh 60% kepentingan mereka tanpa apa-apa pelaburan penting?
3. Adakah benar bahawa 1MDB telah tergesa-gesa untuk menandatangani perjanjian usaha sama dengan PetroSaudi, tanpa mendapat kelulusan Lembaga Pengarah seperti yang dinyatakan dalam minit Lembaga yang sama?
4. Penyata 1MDB Kewangan bertarikh 31 Mac 2013 dan 2014 menyatakan bahawa AS$1.4 bilion telah diadakan sebagai deposit oleh International Petroleum Investment Corporation (IPIC) sebagai syarat untuk IPIC menjamin terbitan bon 1MDB bernilai AS$3.5 bilion. Walau bagaimanapun, Penyata Kewangan IPIC bertarikh Disember 2013 dan 2014 yang diaudit oleh Ernst & Young tidak mendedahkan apa-apa syarat itu bagi menyediakan jaminan. Imbang tara IPIC juga tidak mencerminkan apa-apa deposit dikembalikan seperti yang diterima atau dipegang. Mengapa 1MDB tidak meminta IPIC menjelaskan di mana wang itu disalurkan?
5. Adakah 1MDB membayar AS$993 juta daripada jumlah AS$1.22 bilion yang ditebus daripada dana pelaburan Kepulauan Cayman dan AS$975 juta lagi yang dipinjam dari konsortium yang diterajui Deutsche Bank mengetuai untuk menamatkan pilihan 1MDB diberikan kepada Aabar Investments sebagai sebahagian daripada syarat lain dengan IPIC untuk menjamin pemberian bon AS$3.5 bilion oleh 1MDB? Apa sebenarnya yang jumlah wang yang dibayar dan kena dibayar kepada Aabar atau IPIC? Kenapa IPIC nyatakan dalam penyata kewangan Disember 2014 bahawa 1MDB masih berhutang IPIC sebanyak AS$481 juta untuk penamatan tersebut?
Di samping itu, jika AS$993 juta daripada jumlah AS$1.22 bilion yang ditebus dari Kepulauan Cayman tidak dibayar kepada Aabar atau IPIC, ke mana wang itu pergi?
6. Telah didedahkan dalam penyata kewangan 1MDB, jawapan Parlimen dan siaran media bahawa 1MDB Global Investment Limited meminjam AS$3 bilion pada Mac 2013 bagi tujuan melabur dalam satu usaha sama 50:50 dengan Aabar Investments Limited di mana usaha sama itu akan melabur dalam pembangunan Tun Razak Exchange (TRX). Persoalannya, mengapa lebih daripada AS$1.5 bilion daripada pinjaman itu telah digunakan untuk tujuan selain daripada yang dinyatakan dalam akaun Mac 2014 yang telah diaudit, terutama sejak usaha sama itu masih belum diaktifkan setakat ini?
7. Arul Kanda sebelum ini telah memaklumkan kepada rakyat Malaysia dan pengarah-pengarah 1MDB, menurut minit mesyuarat yang bocor itu, bahawa baki pelaburan Kepulauan Cayman berjumlah AS$1.108 bilion telah ditebus sepenuhnya dan telah diadakan secara tunai di BSI Bank Singapura. Walau bagaimanapun, Presiden 1MDB sejak dari itu mengakui bahawa jumlah yang ditebus bukanlah bentuk tunai tetapi ‘unit dana’ bernilai AS$940 juta. Mengapa ‘unit dana’ ini yang telah ditebus daripada dana Pulau Cayman masih dalam bentuk ‘unit dana’ dan tidak secara tunai atau, aset mentah seperti hartanah dan saham? Jika ia berada dalam bentuk ‘unit dana’, bukankah bermakna bahawa dana Caymans itu sebenarnya tidak pernah ditebus?
8. Arul Kanda mengumumkan bahawa hutang pertukaran aset dengan IPIC, di mana IPIC memperoleh RM16 bilion hutang 1MDB sebagai pertukaran bagi aset 1MDB. IPIC telah pun mendapat lebih AS$1 bilion dalam perjanjian itu. Di mana 1MDB akan menghasilkan aset bernilai RM16 bilion ini untuk menyalurkan kepada IPIC pada 30 Jun 2016?
Kementerian Kewangan (MOF) juga membuat pembayaran ganti rugi kepada IPIC bagi perjanjian hutang pertukaran aset. Adakah ini bermakna jika 1MDB tidak mengemukakan aset bernilai RM16 bilion pada 30 Jun 2016, Kementerian Kewangan perlu membayar pampasan IPIC sewajarnya?
9. Arul sebelum ini telah mengisytiharkan bahawa pelupusan anak syarikatnya, Edra Energy akan membolehkan ia untuk mengurangkan antara RM16 hingga RM18 bilion hutang 1MDB. Walau bagaimanapun, jumlah hutang yang berkaitan kepada jumlah cabang tenaga 1MDB kepada kira-kira RM36 bilion, yang terdiri daripada AS$3.5 bilion bon, RM5.7 bilion pinjaman langsung dan lebih RM8 bilion pinjaman yang diwarisi. Oleh itu pengurangan sehingga RM18 bilion hutang tertunggak melalui pelupusan Edra Energy masih akan meninggalkan 1MDB dengan hutang lebih RM18 bilion hutang tertunggak yang berkaitan dengan pemerolehan tenaga. Oleh itu bagaimana penjualan Edra akan menyelesaikan masalah aliran tunai 1MDB kerana tidak akan ada aset yang tinggal untuk membayar baki hutang RM18 bilion ?
10. Adakah Kerajaan Persekutuan ada mengeluarkan ‘surat sokongan’ pada Mei 2015 kepada Bank EXIM untuk meminjam AS$150 juta (RM600 juta) di mana dana yang telah digunakan oleh 1MDB membayar untuk pengambilan tanah daripada Tadmax Resources Berhad untuk kira-kira RM300 juta? Jika ya, apakah baki daripada hasil pinjaman yang digunakan?